Zannı

Eğer o, bana bir zira yaklaşırsa ben ona bir kulaç yaklaşırım. Kim bana yürüyerek gelirse ben ona koşarak giderim.” [Buharî 7405, Muslim 2675) Hadiste görüldüğü gibi husni zan ile salih ameller arasında bir irtibat mevcuttur. Daha sonra Allah’ın zikrine teşvik ve ona itaatlerle yaklaşmak için teşvik vardır. Husni zannın alameti de salih amele yönelmektir. Hasan el Basri Rahimehullah şöyle dedi: “Mümin olan kimse rabbi hakkında iyimser olduğunda salih amel işler. Peygamber (s.a.s) şöyle buyurmuştur: ”Şu üç özelliği taşıyan müslümanın kalbinde hıyanet ve kin bulunmaz, Allah için ihlaslı amel, bütün müslümanlara karşı iyi niyetli ve nasihatçi olma ve fikir zannı ve amelde müslümanlarla birlik olma” (İbn Mâce, Mukaddeme, 1 8). (Ahmed,zühd s, 402) İbn Kayyım Rahimehullah şöyle dedi: Kim bu konuyu iyi irdelerse husni zannın amelin güzel olması olduğunu görecektir. Zira kula salih amel yaptıran etken, rabbi hakkında iyimser düşünmesidir. Yaptığı ameller karşılığında mükafaat alacağı ve ibadetlerin kendisinden kabul edileceğini düşünmek husn-i zandır. Ebul Hasan el Kurtubi Rahimehullah şöyle dedi: Husni zan’nın manası: Dua ederken kabul edileceğini düşünmek, tövbe ederken tövbenin kabul edileceğine inanmak, istiğfar edince affedileceğini düşünmek, salih ameller gerekli şartlarla yapıldığında kabul edileceğine inanmaktır. zira Allah’ın va’di gereği ve fazlının genişliği bunu gerektirir. Konuyu şu hadis pekiştirmektedir: “Kabul olunacağına kesin inanarak dua edin” (Tirmizi) Tövbe ve istiğfar eden ve salih amel işleyen kimse üzerine vacip olan görevi yerine getirdikten sonra Allah’ın onun yaptığı amellerini kabul edeceğine, günahlarını sileceğine içtenlikle inanır. Çünkü yüce Allah sadık tövbenin ve salih amellerin kabul edeceğine söz vermiştir. Şayet bu amelleri işlerken Allah’ın kabul etmeyeceğini düşünürse ve ona fayda vermeyeceğini inanırsa bu durum Allah’ın rahmetinden ümidini kesmiş olur. Kur'ân'da şöyle buyurulur: ”Ey inananlar! Zannın çoğundan sakının, zira zannın zannı bir kısmı günahtır” (el-Hucurât, 49/1 3). Bu dünyanın tek gerçeği zannı zayıflar yok olurlar.